میگرن سردردی است که می‌تواند باعث درد شدید ضربان دار در یک طرف سر شود. این سردردها اغلب با حالت تهوع، استفراغ و حساسیت شدید به نور و صدا همراه است. حملات میگرن می‌تواند از چندین ساعت تا چند روز ادامه یابد و درد آن چنان شدید باشد که در فعالیت‌های روزانه شما اختلال ایجاد کند. برای برخی افراد، یک علامت هشداردهنده به نام هاله قبل یا همراه با سردرد رخ می‌دهد. هاله می‌تواند شامل اختلالات بینایی، مانند فلاش نور یا نقاط کور، یا سایر اختلالات، مانند گزگز در یک طرف صورت یا در بازو یا پا و مشکل در صحبت کردن باشد. دارو‌ها می‌توانند به پیشگیری از برخی میگرن‌ها و کاهش درد آن‌ها کمک کنند. دارو‌های مناسب، همراه با دارو‌های خودیاری و تغییرات سبک زندگی، ممکن است کمک کنند. در ادامه در این باره صحبت می‌کنیم…
مراحل و علائم میگرن
میگرن که بر کودکان و نوجوانان و همچنین بزرگسالان تأثیر می‌گذارد، می‌تواند در چهار مرحله پیشرفت کند: پیش‌دروم، هاله، حمله و پس از دروم. همه کسانی که میگرن دارند تمام مراحل را طی نمی‌کنند.
پرودروم (prodrome)
یک یا دو روز قبل از میگرن، ممکن است متوجه تغییرات ظریف زیر شوید که در مورد میگرن هشدار می‌دهد، از جمله:
- یبوست
- تغییرات خلقی، از افسردگی تا سرخوشی
- هوس‌های غذایی
- سفتی گردن
- افزایش ادرار
- خمیازه‌های مکرر
هاله (aura)
مرحله هاله ممکن است قبل یا در طول میگرن برای برخی از افراد رخ دهد. هاله‌ها علائم برگشت‌پذیر سیستم عصبی هستند. آن‌ها معمولاً بصری هستند اما می‌توانند اختلالات دیگری را نیز شامل شوند. هر علامت معمولاً به تدریج شروع می‌شود، در طی چند دقیقه ایجاد می‌شود و می‌تواند تا ۶۰ دقیقه طول بکشد.
نمونه‌هایی از هاله‌های میگرنی عبارتند از:
پدیده‌های بصری، مانند دیدن اشکال مختلف، نقاط روشن یا فلاش‌های نور
از دست دادن بینایی
احساس سوزن سوزن شدن در بازو یا پا
ضعف یا بی‌حسی در صورت یا یک طرف بدن
مشکل در صحبت کردن
حمله (attack)
اگر میگرن درمان نشود معمولاً بین ۴ تا ۷۲ ساعت طول می‌کشد. تعداد دفعات بروز میگرن از فردی به فرد دیگر متفاوت است. میگرن ممکن است به ندرت رخ دهد یا چندین بار در ماه بروز کند.
در طول این سردردها ممکن است:
درد معمولاً در یک طرف سر، اما اغلب در هر دو طرف
دردی ضربان دار یا نبض دار
حساسیت به نور، صدا و گاهی بو و لامسه
تهوع و استفراغ
پست دروم (post-drome)
پس از حمله میگرن، ممکن است تا یک روز احساس تخلیه، گیجی و شسته شدن داشته باشید. برخی افراد گزارش می‌دهند که احساس شادی می‌کنند. حرکت ناگهانی سر ممکن است برای مدت کوتاهی دوباره درد ایجاد کند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
میگرن اغلب تشخیص داده نمی‌شود و درمان نمی‌شود. اگر فردی به طور منظم علائم و نشانه‌های میگرن را دارد، بهتر است حملات خود و نحوه درمان آن‌ها را یادداشت کند و سپس با پزشک خود قرار ملاقات بگذارد تا در مورد سردرد خود صحبت کند.
در صورت داشتن هر یک از علائم و نشانه‌های زیر که می‌تواند نشان دهنده مشکل جدی‌تری باشد؛
- سردرد شدید و ناگهانی مثل صدای رعد و برق و یا پس از ضربه به سر
- سردردهایی همراه با تب، سفتی گردن، گیجی، تشنج، دوبینی، بی‌حسی یا ضعف در هر قسمت از بدن که می‌تواند نشانه سکته باشد.
- پس از سرفه، فعالیت، زور زدن یا حرکت ناگهانی که سبب سردرد مزمن بدتر می‌شود.
- سردردهای جدید که بعد از ۵۰ سالگی رخ می‌دهد.
میگرن و مشکلات گوارشی
اگرچه علل میگرن به طور کامل شناخته نشده است، به نظر می‌رسد ژنتیک و عوامل محیطی در این امر نقش داشته باشند.
تغییرات در ساقه مغز و تعامل آن با عصب سه قلو، یک مسیر اصلی درد، ممکن است دخیل باشد. بنابراین ممکن است عدم تعادل در مواد شیمیایی مغز، از جمله سروتونین در میگرن مؤثر باشدو سروتونین به تنظیم درد در سیستم عصبی شما کمک می‌کند.
محققان در حال بررسی نقش سروتونین در میگرن هستند. سایر انتقال دهنده‌های عصبی، از جمله پپتید مرتبط با ژن کلسی تونین (CGRP) در درد میگرن نیز نقش دارند.
محرک‌های میگرن
• تغییرات هورمونی در زنان
نوسانات استروژن، قبل و یا در طول دوره‌های قاعدگی، بارداری و یائسگی، باعث سردرد در بسیاری از زنان می‌شود.
دارو‌های هورمونی مانند دارو‌های ضد بارداری خوراکی نیز می‌توانند میگرن را بدتر کنند. با این حال، برخی از زنان متوجه می‌شوند که میگرن آن‌ها با مصرف این دارو‌ها کمتر اتفاق می‌افتد. همچنین دارو‌های ضد بارداری خوراکی و گشادکننده عروق، مانند نیتروگلیسیرین، می‌توانند میگرن را تشدید کنند. به طور کلی زنان سه برابر بیشتر از مردان در معرض ابتلا به میگرن هستند.
• نوشیدنی‌ها
شامل الکل، به ویژه شراب، و کافئین بیش از حد، مانند قهوه
• محرک‌های حسی
نور‌های روشن یا چشمک زن می‌توانند باعث میگرن شوند، همانطور که صدا‌های بلند نیز ممکن است. بو‌های قوی – مانند عطر، تینر رنگ، دود
• کم خوابی یا خواب زیاد
تغیرات خواب می‌تواند در برخی افراد باعث میگرن شود.
• افزایش فعالیت بدنی و استرس
عوامل فیزیکی فعالیت بدنی شدید، از جمله فعالیت جنسی و فشار استرس در محل کار یا خانه
• تغییر آب و هوا
تغییرات آب و هوایی یا فشار هوا
• مواد غذایی
خوراکی‌ها، پنیر‌های کهنه و غذا‌های شور و فرآوری شده ممکن است باعث میگرن شوند. بنابراین بهتر است این وعده‌های غذایی حذف شوند. افزودنی‌های مواد غذایی، شامل شیرین‌کننده آسپارتام و نگهدارنده مونو سدیم گلوتامات (MSG) که در بسیاری از غذا‌ها یافت می‌شود، موجب بروز سردرد شود.
دلایل ابتلا به میگرن
سابقه خانوادگی: اگر یکی از اعضای خانواده شما مبتلا به میگرن است، شانس خوبی برای ابتلا به این سردردها دارید.
سن: میگرن می‌تواند در هر سنی شروع شود، اگرچه اولین مورد اغلب در دوران نوجوانی رخ می‌دهد. این اختلال در طول ۳۰ سالگی به اوج خود می‌رسد و به تدریج در دهه‌های بعدی شدت کمتری پیدا می‌کند.
تغییرات هورمونی در زنانی: سردردهای میگرنی ممکن است درست قبل یا کمی بعد از شروع قاعدگی شروع شود. همچنین ممکن است در دوران بارداری یا یائسگی تغییر کنند و به طور کلی پس از یائسگی بهبود می‌یابد.
عوارض دارویی
مصرف بیش از حد دارو‌های مسکن می‌تواند باعث سردردهای جدی شود. به نظر می‌رسد این خطر با ترکیب آسپرین، استأمینوفن و کافئین بالاتر باشد. اگر بیش از ۱۴ روز در ماه آسپرین یا ایبوپروفن (Advil، Motrin IB، دیگران) یا تریپتان، سوماتریپتان (Imitrex، Tosymra) یا ریزاتریپتان (Maxalt، Maxalt-MLT) را برای بیش از ۹ روز مصرف شود، سردردهای ناشی از مصرف بیش از حد ممکن است رخ دهد. سردرد ناشی از مصرف بیش از حد دارو زمانی رخ می‌دهد که دارو‌ها از تسکین درد خودداری می‌کنند و شروع به ایجاد سردرد می‌کنند. سپس منجر می‌شود از دارو‌های مسکن بیشتری استفاده شود که این چرخه را ادامه می‌دهد.
درمان به کمک نوروتراپی
همان طور که گفته شد، سردردهای میگرنی علائم و مراحل مختلفی دارند، با توجه به نوع و میزان این سردردها می‌توان از روش‌های مختلف درمانی استفاده کردی. یکی از این روش‌های درمان، استفاده از دستگاه‌های نوروتراپی است. در لینک زیر با انواع روش‌های نوروتراپی می‌توانید آشنا شوید.
نوروتراپی چیست؟ | چگونه به بهبود عملکرد مغز کمک می کند؟
