اختلال وسواس فکری- اجباری یا OCD یک وضعیت سلامت روانی طولانی مدت است که از طریق افکار وسواسی و رفتار‌های اجباری ظاهر می‌شود. علائم وسواسی ممکن است شامل افکار مزاحم مکرر یا اصرار باشد که باعث ناراحتی عاطفی می‌شود. اجبار‌ها رفتار‌های تکراری هستند که فرد مجبور به انجام آن می‌شود. اگر بیمار در برابر اجبار مقاومت کند، اضطراب شدیدی را تجربه می‌کند. در ادامه درباره OCD بیشتر صحبت می‌کنیم با ما همراه باشید…

علائم OCD

OCD را با دو دسته علائم اصلی نشان می‌دهند: دسته اول وسواس و دیگری اجبار. وسواس فکری تمایل مکرر و مزاحمی است که برخی از انواع رایج آن عبارتند از:

• فوبیای میکروب یا ترس از‌اشیاء یا سطوح کثیف و آلوده
• استرس شدید همراه با بی‌نظمی
• افکار خطر غیر منتظره
• ترس از آسیب رساندن به خود یا دیگران از طریق سهل انگاری خود
• افکار جنسی ناخوشایند
• افکار خودکشی

افراد مبتلا به OCD همچنین اجبار‌هایی را تجربه می‌کنند، رفتار‌هایی که فرد احساس می‌کند مجبور به انجام آن‌ها است. اگر آن‌ها اجبار را کامل نکنند، شدیدا مضطرب می‌شوند. برخی از اجبار‌های رایج عبارتند از:

• اغلب اشیاء را به شیوه‌ای خاص سازماندهی می‌کنند
• تمیزی بیش از حد، مانند شستن مکرر دست‌ها، حمام کردن، یا تمیز کردن سطوح
• بررسی رفتار‌ها، مانند تأیید مداوم قفل بودن در یا خاموش بودن اجاق گاز
• تکرار اعمالی برای کاهش اضطراب، مانند ضربه زدن به انگشتان

OCD یا اختلال وسواس اجباری چیست؟ | معیارهای تشخیصی | درمان بیشتر بخوانیم…

آیا OCD درمان می‌یابد؟

گزینه‌های درمانی به کاهش علائم OCD کمک می‌کنند، اگرچه برای همه افراد به صورت یکسان مؤثر نیستند. گزینه‌ها شامل روان درمانی، مصرف داروها، نوروتراپی یا ترکیبی از هر دو است که در ادامه به توضیح هر یک می‌پردازیم

روان درمانی

رایج‌ترین شکل روان درمانی مورد استفاده برای OCD نوعی درمان شناختی رفتاری (CBT) است که به عنوان پیشگیری از مواجهه و پاسخ (ERP) شناخته می‌شود. CBT درمانی است که در آن روان‌درمانگر به بیماران کمک می‌کند تا افکار خود را ارزیابی کنند و الگو‌های فکری جدید و سالم‌تری را جایگزین الگو‌های منفی کنند.

در ERP، بیمار به تدریج در معرض محرک‌های اجباری (مانند‌اشیاء نامرتب) قرار می‌گیرد. درمانگر به آن‌ها کمک می‌کند تا یاد بگیرند که در برابر اصرار برای انجام رفتار اجباری مقاومت کنند. هدف این است که به تدریج تحمل ایجاد شود و اضطراب بیمار از انجام ندادن رفتار کاهش یابد.

دارو‌ها

به غیر از روان درمانی، از دارو‌ها نیز می‌توان برای درمان OCD استفاده کرد. اولین دارو OCD ، مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) است.

FDA چهار SSRI را برای درمان OCD تأیید کرده است، از جمله فلوکستین (پروزاک)، سرترالین (زولوفت)، فلووکسامین (لووکس) و پاروکستین (پاکسیل). دو مورد دیگر، سیتالوپرام (Celexa) و اسیتالوپرام (Lexapro) برای این بیماری خاص مورد تأیید FDA نیستند، اما به هر حال معمولاً مورد استفاده قرار می‌گیرند زیرا تحقیقات نشان داده است که آن‌ها مؤثر هستند.

SSRI‌ها با تغییر سطح یک ماده شیمیایی مغز به نام سروتونین عمل می‌کنند. اگرچه تحقیقات زیادی نشان می‌دهد که SSRI‌ها برای OCD مؤثر هستند، هنوز دقیقاً مشخص نیست که چرا آن‌ها کار می‌کنند.

برخی از مطالعات نشان می‌دهد که SSRI‌ها شبکه‌های مغزی خاصی را فعال می‌کنند که معمولاً در بیماران OCD سرکوب می‌شوند. این به کاهش بیش‌آگاهی و اضطراب کمک می‌کند و الگو‌های رفتاری سالم‌تری را ترویج می‌کند.

کلومیپرامین ممکن است برای بیمارانی که OCD به اندازه کافی به SSRI‌ها پاسخ نمی‌دهد استفاده شود. این یک نوع متفاوت از ضد افسردگی است که به عنوان یک ضد افسردگی سه حلقه‌ای (TCA) شناخته می‌شود. همچنین مورد تأیید FDA برای OCD است، و تحقیقات ۴ نشان داده است که به اندازه SSRI‌ها مؤثر است.

نوروتراپی

نوروتراپی رویکردی است برای درمان اختلالاتی از جمله اضطراب و افسردگی و میگرن و سایر اختلالات روانی که مغز را هدف قرار داده است. این اصطلاح نوروتراپی که شامل نوروفیدبک یا بیوفیدبک است به منظور آموزش مجدد مغز، ایجاد مهارت‌های جدید یا افزایش عملکرد مغز از طریق ورزش مغزی است.ا ولین مزیت نوروتراپی بهبود عملکرد مغز است. کاربرد‌های رایج نوروتراپی عبارتند از:

• تسکین استرس و مدیریت اضطراب (همچنین هراس)
• بهبود خلق و خو و ایجاد انعطاف‌پذیری عاطفی
• بالابردن توجه و تمرکز و سایر جنبه‌های عملکرد اجرایی
• افزایش عملکرد شناختی و یادگیری
• تقویت انگیزه و انرژی، و یادگیری مدیریت هوس، مشکلات عادت و اعتیاد

نوروتراپی چیست؟ | چگونه به بهبود عملکرد مغز کمک می کند؟ بیشتر بخوانیم…

سایر درمان‌های OCD

اگرچه روان درمانی و دارو‌ها برای بسیاری از بیماران OCD مؤثر هستند، برخی از افراد از این روش‌ها تسکین نمی‌یابند. خوشبختانه می‌توان از روش‌های درمانی دیگری برای درمان OCD استفاده کرد.

تحریک مغناطیسی جمجمه‌ای مکرر (rTMS) از یک آهنربای قوی برای تحریک سلول‌های مغز در مناطق خاصی از مغز استفاده می‌کند. تحریک عمقی مغز از الکترود‌های کاشته شده با جراحی برای تغییر فعالیت نواحی خاص مغز استفاده می‌کند. جراحی همچنین می‌تواند بخش‌های خاصی از مغز را برای تغییر الگو‌های فعالیت و کاهش علائم OCD حذف کند. این گزینه‌ها فقط برای افرادی توصیه می‌شود که قبلاً روان درمانی و دارو‌ها را امتحان کرده‌اند و هنوز علائم قابل توجهی از OCD را تجربه می‌کنند.

تروریلوزول کمکی به عنوان یک درمان برای OCD

Troriluzole⁷ (BHV-۴۱۵۷) یک داروی جدید است که به تازگی برای OCD ساخته شده است. این داروی اصلاح شده ریلوزول است، داروی دیگری که توسط FDA برای اسکلروز جانبی آمیوتروفیک تأیید شده است.

دانشمندان پس از کشف این نکته که تروریلوزول می‌تواند به عنوان درمانی برای OCD نیز عمل کند، پیشرفتی را تجربه کردند. نتایج تحقیق ۷ ارائه شده در نشست سال ۲۰۲۱ انجمن روانپزشکی آمریکا نشان داد که تروریلوزول زمانی که به عنوان درمان کمکی تجویز می‌شود برای OCD مؤثر است. این بدان معنی است که تروریلوزول زمانی مؤثر است که با شکل دیگری از درمان استفاده شود نه به عنوان تنها درمان.

در سال ۲۰۲۰، شرکت داروسازی Biohaven Pharmaceuticals، سازنده تروریلوزول، نتایج یک مطالعه ۸ داروی OCD را منتشر کرد. مشخص شد که ۲۰۰ میلی گرم ترویلوزول در روز به طور مؤثر علائم OCD را کاهش می‌دهد.

اثربخشی درمان

اگرچه تحقیقات‌امیدوارکننده است، تروریلوزول هنوز در حال آزمایش است. این دارو در حال حاضر در فاز ۳ کارآزمایی بالینی است، که به معنی مطالعه میزان ایمن و مؤثر بودن یک دارو با استفاده از نمونه‌های جمعیت بزرگ است.

اگر آزمایشات فاز ۳ نشان دهد که یک دارو مؤثر است، FDA تأیید دارو را برای استفاده در نظر می‌گیرد و به آن اجازه می‌دهد تا به طور گسترده در دسترس باشد.

تروریلوزول عملکرد یک ماده شیمیایی مغز به نام گلوتامات را تغییر می‌دهد. گلوتامات یک انتقال دهنده عصبی تحریکی است که توسط سلول‌های عصبی در مغز تولید می‌شود که وظیفه آن کنترل یادگیری و حافظه است. تروریلوزول همچنین ممکن است بر سطح سروتونین تولید شده توسط سلول‌های مغز تأثیر بگذارد.

اگرچه برخی از مطالعات نشان داده‌اند که ریلوزول و ترویلوزول ممکن است برای OCD مؤثر باشند، هنوز مشخص نیست که دقیقاً چگونه کار می‌کنند. این دارو‌ها چندین مکانیسم اثر شناخته شده در مغز دارند، و ممکن است مکانیسم‌های دیگری نیز وجود داشته باشد که ما هنوز از آن‌ها آگاه نیستیم. هنوز مشخص نیست که تروریلوزول برای کمک به افراد مبتلا به OCD چه می‌کند.

سایر داروهای جدید OCD در حال مطالعه و آزمایش

علاوه بر تروریلوزول، دانشمندان مطالعاتی را بر روی چندین داروی جدید انجام داده‌اند که می‌توانند علائم OCD را کاهش دهند. برخی از دارو‌ها و مکمل‌ها نیز روی گلوتامات اثر می‌گذارند و نتایج مثبتی در کاهش علائم OCD نشان داده‌اند.

آن‌ها شامل کتامین، راپاستینل، ممانتین، ترکیبی از N-استیل سیستئین (NAC) و L-کارنوزین، لاموتریژین و توپیرامات هستند. با گذشت زمان، محققان متوجه خواهند شد که کدام گزینه‌های دارویی مؤثرترین هستند.

همچنین اعتقاد بر این است که التهاب در بدن به علائم OCD مانند افسردگی و اضطراب کمک می‌کند. بنابراین، محققان آزمایش کرده‌اند که آیا عوامل تعدیل‌کننده ایمنی و ضد التهابی می‌توانند به درمان OCD کمک کنند یا خیر. به عنوان مثال، برخی از مطالعات روی سلکوکسیب، پروبیوتیک‌ها و مینوسیکلین نشان می‌دهد که آن‌ها به طور مثبت بر علائم OCD تأثیر می‌گذارند.

با توجه به امکان کشف دارو‌های جدید OCD، مطالعات بیشتری باید در مورد این درمان‌های جایگزین انجام شود.

آزمایشات بالینی

در طول یک کارآزمایی بالینی، محققان یک درمان جدید یا ترکیبی از درمان‌ها را آزمایش می‌کنند یا یک نوع درمان را با دیگری مقایسه می‌کنند.

چندین داروی جدید OCD در حال حاضر در حال آزمایش بالینی هستند. این به دانشمندان اجازه می‌دهد تا میزان عملکرد این دارو‌ها را اندازه‌گیری کنند و عوارض جانبی آن را تعیین کنند. قبل از اینکه FDA آن را برای استفاده گسترده در نظر بگیرد، یک داروی جدید باید در چندین آزمایش بالینی ایمن و مؤثر باشد.

بیمارانی که گزینه‌های درمانی استاندارد را امتحان کرده‌اند و هنوز تسکین پیدا نکرده‌اند، ممکن است برای یک کارآزمایی بالینی ثبت‌نام کنند. این می‌تواند به شما امکان دسترسی به داروی جدیدی را بدهد که ممکن است برای شما مفید باشد.

OCD یا اختلال وسواس اجباری چیست؟ | معیارهای تشخیصی | درمان بیشتر بخوانیم…

منبع